Inmiddels zijn we weer thuis. De laatste dag van ons tripje zijn we ’s morgens op tijd weggereden. Eerst zijn we naar het concentratiekamp Sachsenhausen gegaan, wat ongeveer 35 kilometer ten noorden van Berlijn ligt.
Dit kamp was heel interessant om te zien. Er zijn nog barakken te bezichtigen en er zijn verschillende interessante tentoonstellingen te zien. Voor een paar euro hebben we een Nederlandstalige audiotour genomen, die ons nog wat meer informatie gaf over het kampleven in Sachsenhausen.
Een bezoekje aan dit kamp is goed te combineren met een citytrip naar Berlijn (er gaan ook tourtjes met gidsen en gewoon openbaar vervoer naartoe) en wij vinden dit dan ook zeker een aanrader!
Na ongeveer 2 uurtjes hadden we Sachsenhausen gezien en zijn we naar Bergen Belsen gereden. Hier kwamen we aan het einde van de middag aan, maar we wisten dat dit kamp meer een herdenkingsplaats is, dus we hadden niet verwacht hier veel tijd nodig te hebben.
We hebben er toch ongeveer anderhalf uur rond gelopen, met name de tentoonstelling binnen, aan het begin van het kamp is interessant, met veel (heftige) foto’s van toen ze het kamp bevrijd hebben. Verder is het kamp eigenlijk een grote heide in de bossen, met hier en daar losse gedenkstenen en monumenten om mensen die daar gestorven zijn te herdenken. Zo staat er ook een steen voor Margot en Anne Frank, een rare gewaarwording om daar even bij stil te staan. Verder zijn er overal massagraven, met daarin de 10.000 doden die verspreid lagen over het kamp toen het kamp aan het einde van de oorlog werd bevrijd. Bergen Belsen geeft weinig informatie over het leven in de concentratiekampen, maar het was dan ook geen kamp zoals de andere kampen die wij tot nu toe bezocht hebben. Dit kamp was niet ingesteld op het vernietigen van mensen en was dan ook een stuk primitiever opgebouwd. Bovendien hebben de Engelsen alles platgebrand in verband met de vele ziektes die er heersten. Toch is het een erg mooie plek om te komen wanneer je er toch in de buurt bent.
Aan het Steinhuder meer, ongeveer een uurtje rijden van Bergen Belsen hebben we na een flinke schnitzel overnacht, waarna we de volgende morgen op tijd weer naar huis gereden zijn.

Het tripje naar Duitsland zit er dus weer op, het was een reisje met veel interessante bezienswaardigheden en weer heel leerzaam. We hebben eigenlijk wel wat te weinig tijd gehad in Berlijn, er is ontzettend veel te zien en te doen en wij hebben eigenlijk alleen de belangrijkste dingen gezien, dus mochten we hier ooit nog terugkomen, dan is er zeker nog wat over om te gaan bekijken.